
Maas Lab is een samenwerking tussen de rivier de Maas, TAAT en SoAP Maastricht. Het is ontstaan uit een gedeelde nieuwsgierigheid naar hoe een daadwerkelijke samenwerking met de Maas – een meer-dan-menselijk entiteit – onze menselijke kijk op entiteiten en organisaties kan veranderen. Maas Lab is een nomadisch laboratorium dat fysiek verbonden is met de Maas, waar het onderzoek voornamelijk plaatsvindt in, op of langs de Maas. De ervarings- en belichaamde interactie met de Maas staat centraal in Maas Lab. Maas Lab organiseert de Maaswacht, meerstemmige bijeenkomsten en residenties voor kunstenaars die verbonden zijn aan SoAP en TAAT.
De samenwerking tussen Maas, Taat en SoAP begonnen als project binnen Innovatielab#2 programma van het stimuleringsfonds, is nu onderdeel van het meerjarig beleidsplan en financiering. Niet alleen kunstenaars en wetenschappers, maar ook algemeen geïnteresseerden kunnen zich daardoor nog steeds, voor minimaal 2 en maximaal 7 dagen aanmelden als Maaswacht. Ik ben verbonden met SoAP en TAAT en was vorig jaar zomer Maaswacht en kan het van harte aanbevelen!
In de afgelopen 2 jaren zijn door Maas Lab allerlei (inter)nationale connecties gemaakt met andere organisaties die samenwerken met waterlichamen. Zo is Maas Lab onderdeel van de ‘Confluence of Waterbodies’ waar menselijke vertegenwoordigers van ruim 40 Europese zeeën, meren, rivieren, wetlands, lagunes en gletsjers jaarlijks bijeenkomen. In september 2025 waren we (inclusief speciale gasten uit Zuid Amerika en Azië) bijeen in Amsterdam en Bergen aan Zee en Amsterdam.


Door het jaar heen zijn er in Borgharen op verschillende momenten Meerstemmige bijeenkomsten. Op de website en sociale media kan je zien wanneer die plaatsvinden en of, en hoe, je kunt deelnemen hieraan. Zo participeerde ik afgelopen maand uitgenodigd door Gertjan Stam (mede-oprichter TAAT / Maas Lab) in de bijeenkomst op initiatief van de “Riverhood: Living Rivers and New Water Justice Movements” aan de Universiteit van Wageningen (movingrivers.org). De bijeenkomst was onderdeel van het Chorus of Singing Rivers, een lopend soundscape-project ontwikkelt door WUR PhD fellows Carolina Cuevas Parra, Catalina Rey Hernández en Laura Giraldo-Martínez.
We ontmoeten rivier activisten uit Ecuador en Colombia, in Nederland op uitnodiging van WUR. Jessica Grefa (Ecuador) – Een jonge Kichwa-leider uit Piatúa Resiste, een beweging die de Piatúa-rivier verdedigt tegen waterkrachtprojecten, bioloog en politiek ecoloog; Carlos Giraldo (Colombia) – Activistisch onderzoeker en oprichter van Somos Del Río, die milieueducatie en beleidsdebatten bevordert ter bescherming van riviergebieden in Antioquia; en David Fajardo (Ecuador) – Milieuactivist en jurist, lid van Cabildo por el Agua de Cuenca, zich gespecialiseerd in de rechten van de natuur en inheemse volkeren.
Het werd een heel bijzondere dag waar we samen uit Ecuador meegenomen Guayusa thee drinken en tijd doorbrachten met de Grensmaas. We deelden perspectieven, rituelen zoals het opsnuiven van een vloeibaar tabaksmengsel (vergelijkbaar met pruimtabak snuiven) en het samenbrengen van rivierwater uit Ecuador en Colombia en de Maas, en ervaringen over rivierwerelden/rivierlevens, de sociaal-milieubewegingen en strijd waarvan ze deel uitmaken, en het verzet dat ze leiden tegen de ontwikkeling van waterkracht, mijnbouw en andere vormen van milieuvernietiging in hun thuis- of riviergebieden in Zuid Amerika.
Het maakte me weer bewust hoe belangrijk het is dat we als mensen ons anders gaan verhouden tot het ecologisch systeem waar wij als species ook een onderdeel van zijn. Hoe verstrengeld alles is, hoe verbonden we zijn met elkaar. Het door ons hoog in het vaandel staand individualisme is een mythe. We zijn allemaal mede verantwoordelijk voor wat er waar dan ook gebeurd, wat we nu doen heeft consequenties voor de toekomst hier en elders. Het heden is het fundament van de toekomst en daarmee onze nalatenschap. De gedrevenheid die je voelt in de gedeelde ervaringen van de bezoekende rivier activisten is aanstekelijk en inspirerend. Het wakkert optimisme aan, we kunnen dit! Al is het tegen de bierkaai, we beginnen gewoon, met wat we WEL kunnen hoe klein dan ook. Stoppen met voortdurend naar anderen te wijzen en oeverloos (pun intendent) te praten over wat we niet kunnen en met argumenten te komen waarom wat we als persoon wel kunnen zinloos is.
Niets is zinloos, bewustwording en zinloos lijkende kleine acties maken samen een vliegwiel en zetten verandering in gang!



















MAASLAB
Bovenstraat 33S, 6223 AC Borgharen (Maastricht)
W: maaslab.eu
Treinreis naar Maastricht Centraal of via Sittard naar Station Bunde
OV fietsen: 4,55 euro per dag of Bus 9 (zowel vanuit Maastricht Centraal of vanuit Bunde) gaat 1x per uur naar Borgharen (stop Middenstraat)
MAASWACHT:
Gratis verblijf in een studio op de begane grond met een keuken (inductie koken, koffiezetapparaat), douche, eettafel (ook eettafel en stoelen buiten op het erf), 1-persoonsbed met dekbed/dekens. Zelf lakens, sloop en baddoek meenemen.
Wi-Fi aanwezig.
Minimaal 2 en maximaal 7 dagen voor 1 persoon.
Aanmelden: Maaswacht@gmail.com