AMSTERDAM (ANP) - De overheid moet meer geld steken in manieren om te voorkomen dat mensen hiv oplopen, het virus dat aids kan veroorzaken. Dat zegt Aidsfonds - Soa Aids Nederland.

De organisatie reageert op de jaarlijkse cijfers van de Stichting hiv monitoring van ziekenhuis Amsterdam UMC. Het aantal hiv-diagnoses is tussen 2008 en 2020 sterk gedaald, maar dat stagneert de laatste jaren. De stichting vreest dat dit in de komende jaren omslaat en dat het aantal gevallen dan weer stijgt.

Directeur Mark Vermeulen van Aidsfonds - Soa Aids Nederland deelt die zorgen. "Als we nu niet investeren in preventie, zoals het toegankelijker maken van de hiv-preventiepil PrEP, gaat het aantal diagnoses waarschijnlijk stijgen. Dit betekent meer mensen met hiv en hogere zorgkosten voor de maatschappij", zegt hij in een verklaring.

Langere wachtlijsten en hoge kosten

Volgens het fonds neemt niet iedereen die een verhoogde kans op hiv heeft de preventiepillen. Dat schrijft het toe aan langere wachtlijsten en hoge kosten, maar ook aan onvoldoende voorlichting.

Vermeulen wil ook dat kwetsbare mensen beter worden voorgelicht over de manieren waarop ze hiv zouden kunnen oplopen, want sommige mensen onderschatten volgens hem het risico. Ook moeten soa-testen beter beschikbaar komen, vindt hij.

DEN HAAG (ANP) - De Autoriteit Consument & Markt (ACM) waarschuwt consumenten voor misleidende kortingen. Volgens de toezichthouder vermelden veel winkels hun kortingen niet op de juiste manier. Dat kan consumenten op het verkeerde been zetten, vooral nu veel mensen aankopen doen rond Black Friday, Sinterklaas en Kerst.

Afgelopen weken heeft de ACM de aanbiedingen van 24 grote verkopers onderzocht. Bij driekwart van de winkels zijn misleidende prijsvermeldingen gevonden. Vaak goochelen de winkels met de oorspronkelijke prijs van het artikel, waartegen de korting is afgezet. De regel is dat dit de laagste prijs is die de verkoper in de voorbije dertig dagen heeft gerekend. Is dit niet het geval, dan is sprake van misleiding.

"In deze maanden doen mensen veel aankopen. Bedrijven spelen daarop in met producten die hoge kortingen lijken te hebben. In de praktijk vallen die kortingen vaak tegen", stelt Fleur Severijns, manager Consumenten van de ACM. Als winkels adverteren met misleidende korting, is dat volgens haar ook oneerlijke concurrentie met bedrijven die zich wel aan de regels houden. "Daarom treden wij hiertegen op."

De ACM raadt consumenten aan alert te zijn bij hoge en onverwachte kortingen. Check of de korting ook écht korting is, geeft de toezichthouder mee. Als mensen een webshop niet kennen, is het ook slim om uit te zoeken of de site in kwestie betrouwbaar is. Wat volgens de ACM daarnaast kan helpen is een aanbieding vergelijken met de prijzen bij andere verkopers.

We proberen met onze hersenen oorlog te voorkomen. Alsof oorlog voeren iets is dat we doen vanuit diepe gedachten. Dat is niet zo. We voeren oorlog omdat we primaten zijn.

Oorlog is namelijk niet alleen mensenwerk. Recent onderzoek onder wilde chimpansees in Uganda prikkelt wetenschappers én filosofen: de strijd om land en macht blijkt evolutionaire voordelen te bieden die verrassend veel lijken op wat we bij mensen zien.

Dertig jaar lang volgden antropologen een groep Ngogo-chimpansees in het Kibale National Park. Wat ze zagen was rauw – en leerzaam. Chimpansees voeren georganiseerde aanvallen uit op naburige groepen, waarbij soms tientallen individuen samen één slachtoffer isoleren, doden en zelfs opeten. Tussen 1998 en 2008 werden 21 rivalen omgebracht, waarna de overwinning werd gevierd met een massale gebiedsuitbreiding van 22% – en een opmerkelijk babyboom.

Brian Wood, evolutiebioloog aan UCLA, zegt hierover: “Onze resultaten leveren het eerste directe bewijs dat collectief geweld onder groepen leidt tot meer land en meer nakomelingen.” In de drie jaar vóór de expansie telden onderzoekers 15 geboortes; in de drie jaar erna waren het er 37. T egelijk daalde het sterftepercentage van 41% naar slechts 8% bij jonge chimpansees. Het extra land betekende meer voedsel, minder stress en betere kansen voor de volgende generatie chimps.

Wat zegt dat over mensen?

Ook bij mensen blijken oorlogen vaak te draaien om territorium en middelen. Wetenschappers trekken nu parallellen: “Deze resultaten helpen ons begrijpen waarom niet alleen chimpansees, maar misschien ook onze eigen voorouders gecoördineerde agressie ontwikkelden,” aldus Wood.

• Oorlogen in mensengeschiedenis zorgen voor machtsverschuivingen en economische groei – maar altijd tegen hoge morele en sociale kosten.
• Zowel chimps als mensen kiezen hun slachtmoment zorgvuldig; meestal vallen ze aan als ze ruim in de meerderheid zijn. Het doel: voordeel voor de eigen groep.

DEN HAAG (ANP) - Veel kinderen op de middelbare school hebben moeite om simpele Nederlandse teksten te schrijven. Ze halen het basisniveau niet, constateert de Inspectie van het Onderwijs donderdag in een onderzoek naar schrijfvaardigheid.

Het basisniveau voor schrijven heet 1F. Op dat niveau moeten kinderen zitten aan het einde van de basisschool. Ze moeten dan bijvoorbeeld in staat zijn om een korte, eenvoudige tekst te schrijven over een alledaags onderwerp. Ook moeten ze een mail kunnen opstellen om iemand te feliciteren of om informatie te vragen.

Een op de zes middelbare scholieren haalt dat niveau aan het einde van de tweede klas nog niet. Bij vmbo-basis en -kader gaat het zelfs om 40 procent van de leerlingen. "Dat zijn tienduizenden leerlingen met een risico op laaggeletterdheid", aldus de onderwijsinspectie.

Onderzoek

Nog eens 44 procent van de tweedeklassers van de middelbare school zit op niveau 1F. Zij kunnen wel simpele teksten schrijven, maar hebben veel moeite om bijvoorbeeld hun meningen en gevoelens uit te drukken of instructies op te schrijven.

Uit het onderzoek komt ook naar voren dat de scholieren het niet leuk vinden om te schrijven. Ongeveer een kwart schrijft voor het eigen plezier. Die groep is voor alle onderwijsniveaus ongeveer even groot.

AMSTERDAM (ANP) - De landelijke en regionale media willen dat het volgende kabinet iets doet aan de dominante positie van grote Amerikaanse en Chinese techbedrijven. Die gebruiken kunstmatige intelligentie (AI) om ongecontroleerde en vaak onbetrouwbare informatie te delen. "Dit vormt een ernstige bedreiging voor de democratische weerbaarheid, maar ook voor de strategische autonomie en daarmee de veiligheid van Nederland", zeggen de media-organisaties donderdag in een gezamenlijke brief aan informateur Sybrand Buma.

De mediabedrijven vragen onder meer om duidelijk toezicht "dat erop gericht is de pluriformiteit, onafhankelijkheid en aanspreekbaarheid van de informatievoorziening aan Nederlandse burgers te waarborgen". Europese regels om media te beschermen "tegen mondiale techreuzen" moeten ook in Nederland worden doorgevoerd, zeggen de organisaties. Die grote bedrijven gebruiken namelijk technologie om zonder toestemming nieuwsberichten bij elkaar te harken (scrapen) om zo hun AI-systemen te trainen.

In het nieuwe kabinet moet, als het aan de media ligt, een bewindspersoon komen die zich bezighoudt met technologie en media. Daarnaast willen de organisaties dat er bij plannen voor het ontwikkelen van kunstmatige intelligentie ook naar media wordt gekeken.

Stichting Democratie en Media

De organisaties waarschuwen voor een negatieve spiraal. Met AI voorkomen techbedrijven dat gebruikers naar andere plekken gaan om informatie te zoeken. Nieuwsorganisaties lopen bereik en inkomsten mis, waardoor de kwaliteit van de informatie waarop AI zich baseert achteruitgaat. "Hoe minder ruimte voor journalistieke verslaggeving, hoe minder we weten wat er in ons land en in de wereld werkelijk gebeurt", aldus de brief aan Buma.

De gezamenlijke oproep is een initiatief van Stichting Democratie en Media en is onder meer ondertekend door NOS en NPO, RTL Nederland, Talpa Network, DPG Media, Mediahuis Nederland, ANP en de Nederlandse Vereniging van Journalisten. De organisaties voor regionale en lokale publieke omroepen (RPO en NLPO) hebben zich ook aangesloten.

DEN HAAG (ANP) - Het vertrouwen van consumenten is in november opnieuw minder negatief dan een maand eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De index voor het vertrouwen verbeterde deze maand naar min 21, van min 27 in oktober. Dat is de grootste verbetering in bijna 4,5 jaar.

Het vertrouwen bleef wel ruimschoots onder het gemiddelde over de afgelopen twintig jaar (min 10). Het vertrouwen bereikte in januari 2000 de hoogste stand ooit (plus 36) en in september en oktober 2022 de laagste stand ooit (min 59).

Consumenten zijn in november minder negatief over de economie dan in oktober. Vooral het oordeel over de economische situatie in de komende twaalf maanden is verbeterd. Ook vinden consumenten het moment voor grote aankopen in november minder ongunstig dan in oktober. Zowel het oordeel over de financiële situatie in de komende twaalf maanden als het oordeel over de financiële situatie in de afgelopen twaalf maanden is verbeterd.

AMSTERDAM (ANP) - Jongeren tussen de 10 en 16 jaar sturen gemiddeld een tot drie keer per maand een Tikkie naar hun ouders. Uit onderzoek van BUUT, een digitale bank voor jongeren, blijkt dat 54 procent van de ouders regelmatig extra geld overmaakt via een betaalverzoek. Vaak doen ouders dit zonder daar vragen over te stellen.

"Stichting broodje voor zoon", "Omdat ik het waard ben" of "Help mij de maand door". Volgens het onderzoek krijgen ouders regelmatig Tikkies met deze creatieve omschrijvingen van hun kinderen. Een op de vier ouders ziet deze Tikkies als een verlenging van het zakgeld, maar slechts 10 procent past het maandbedrag aan.

Volgens BUUT hebben jongeren vaak moeite met het beheren van hun geld, mede omdat digitaal geld minder tastbaar is. Financieel expert op het gebied van opvoeding Johanneke Mijnhardt benadrukt dat ouders het gesprek over geld moeten blijven voeren, ondanks de verleiding om snel te helpen via een Tikkie.

BUUT is net als Tikkie eigendom van ABN AMRO.

DEN BOSCH (ANP) - Het verzuim op de werkvloer is in oktober gestegen naar 5 procent, vergeleken met 4,7 procent in september. Dit is ten opzichte van oktober vorig jaar(4,9 procent) een lichte stijging, blijkt uit cijfers van arbodienstverleners ArboNed en HumanCapitalCare, die samen bijna 1 miljoen werknemers ondersteunen.

Ook het aantal ziekmeldingen ten opzichte van september is toegenomen: van 62 naar 67 per 1000 medewerkers. Dit komt volgens de onderzoekers overeen met het seizoensgebonden patroon van griepachtige klachten, verkoudheid en andere herfstkwalen.

Iris Homeijer, bedrijfsarts bij HumanCapitalCare, benadrukt het belang van alertheid in deze periode. "Wanneer meerdere collega's tegelijk uitvallen, kan dit de werkdruk verhogen."

Volgens de arbodienstverleners kunnen preventieve maatregelen zoals thuiswerken bij verkoudheidsklachten helpen besmettingen te voorkomen. Ook is het essentieel aandacht te besteden aan het herstel van medewerkers, zodat ze snel weer inzetbaar zijn.

DEN HAAG (ANP) - Gemeenten hebben in het afgelopen kwartaal meer vergunningen voor nieuwbouwhuizen afgegeven. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldt dat bijna 22.600 nieuwe woningen in het derde kwartaal een vergunning hebben gekregen. Dat zijn er 3100 meer dan een jaar eerder en 2200 meer dan in het tweede kwartaal.

Daarmee lijkt de vergunningverlening voor nieuwbouw verder aan te trekken. Eerder dit jaar constateerde het statistiekbureau nog dat het aantal afgegeven vergunningen voor nieuwbouwwoningen in het eerste kwartaal flink was gedaald, nadat dit in heel 2024 voor het eerst in jaren juist was toegenomen. CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen vermoedde toen dat de veranderde regels op de huurmarkt een rol speelden, maar zei ook dat op basis van die kwartaalcijfers geen conclusies vielen te trekken voor de rest van 2025.

Het statistiekbureau ziet nu dat in juli, augustus en september minder nieuwe huizen zijn gebouwd. In het afgelopen kwartaal waren dit er zo'n 14.800, ongeveer 2300 minder dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. Verder heeft Nederland meer vergunde nieuwbouwhuizen die nog niet zijn opgeleverd. In het afgelopen kwartaal waren dit er net geen 215.500.

Stikstofregels

Nederland wil elk jaar 100.000 nieuwe huizen realiseren om het grote tekort aan woningen te verminderen, maar dit aantal wordt telkens niet gehaald. Naast nieuwbouw kan dit ook worden bereikt door bijvoorbeeld leegstaande kantoren om te bouwen tot huizen. Alles bij elkaar telde ons land in het derde kwartaal volgens het CBS 15.200 meer woningen.

De stikstofregels maken het moeilijker om genoeg nieuwe huizen te bouwen. Ook kampen nieuwbouwprojecten onder meer met vertraging door personeelstekorten bij gemeenten, bezwaarprocedures door omwonenden en een gebrek aan ruimte op het volle stroomnet.

DEN HAAG (ANP) - Woningcorporaties waarschuwen dat ze steeds meer tegen hun financiële grenzen aanlopen. "Het financieringsmodel moet tijdig bijgestuurd worden, anders stokt de nieuwbouw", stelt voorzitter Liesbeth Spies van corporatiekoepel Aedes bij de presentatie van jaarcijfers. De voormalige CDA-minister van Binnenlandse Zaken ziet hierin een opdracht voor het nieuwe kabinet.

Volgens de cijfers gaat er meer geld uit dan dat er binnenkomt bij de corporaties. Dit valt volgens Aedes op langere termijn niet vol te houden. Vorig jaar stegen de onderhouds- en verduurzamingskosten van de corporaties met ruim 15 procent naar meer dan 12 miljard euro.

De huren van bewoners zijn echter vrijwel de enige inkomstenbron van corporaties. Vorig jaar was de gemiddelde huur van een corporatiewoning 595 euro per maand. Op iedere woning legden de corporaties maandelijks gemiddeld 48 euro toe. In 2023 ging het nog om 11 euro.

Flinke groei

De corporaties isoleerden bijvoorbeeld woningen en plaatsten zonnepanelen en warmtepompen. "Inmiddels heeft ruim 1 miljoen corporatiewoningen energielabel A of beter. Tegelijkertijd weten we dat er nog werk aan de winkel is", zegt Spies. "De labels E, F en G moeten we versneld aanpakken."

Met 21.761 nieuwe woningen lieten de corporaties volgens Aedes wel een flinke groei in nieuwbouw zien. In 2023 leverden de corporaties nog 17.801 woningen op. Volgens Spies is het belangrijk dat die groei de komende jaren doorzet.

Langjarige zekerheid

Om alle kosten op te vangen zijn de corporaties steeds meer geld gaan lenen. Gerekend per woning ging het vorig jaar om 216 euro per maand, ruim vier keer zoveel als drie jaar eerder.

Spies wil dat het komende kabinet voor langjarige zekerheid zorgt in de corporatiesector. "Begin met het afschaffen van de winstbelasting voor corporaties", suggereert ze.

Zonder structurele oplossingen, waaronder een lagere belastingdruk of financiële bijdragen van de overheid, zou de investeringskracht van de corporaties stagneren. "Dat kan Nederland zich in de huidige wooncrisis niet permitteren", klinkt het bij Aedes.

Bij overstromingen zetten rivieren sediment af. Langs de Overijsselse Vecht zoeken aardwetenschappers naar oude resten daarvan, met een grondboor.

De Nederlandse nieuwsbedrijven doen een beroep op de informateur om de veiligheid van de informatievoorziening tot urgent thema te maken in de formatiebesprekingen. Niet eerder zijn alle grote nieuwsmedia zo eendrachtig naar buiten getreden met een appèl aan de politiek.

Thomas Hawk posted a photo:

Thomas Hawk posted a photo:

Max Verstappen feels that he and Red Bull can be “proud” after reducing the significant points gap that they faced earlier in the season, though the Dutchman acknowledged that the performance level was “not where I wanted it to be” for most of the campaign.

Mark Sansom has added a photo to the pool:

The Canberra light rail line serves the city of Canberra, Australia. The 12-kilometre line opened on 20th April 2019.

Polly M.K. has added a photo to the pool:

Narai-juku

Zu den bemerkenswerten architektonischen Merkmalen gehören die vorspringenden zweiten Stockwerke und die ausgeprägten Traufen der Gebäude sowie die traditionellen dunklen Holzfassaden. Das stimmungsvolle Stadtbild macht den Besuch von Narai-juku zu einem echten historischen Erlebnis.
--------------------------------

Some of the notable architectural features include the projecting second stories and distinctive eaves of the buildings, as well as the traditional dark wooden facades. The atmospheric cityscape makes a visit to Narai-juku a truly historical experience.

Polly M.K. has added a photo to the pool:

Narai-juku ist eine historische Poststadt im Kiso-Tal in der Präfektur Nagano, Japan. Während der Edo-Zeit (1603-1868) war Narai-juku eine wichtige Station an der Straße Nakasendo, die Kyoto mit Edo (heute Tokyo) verband. Sie war die wohlhabendste der 69 Poststädte entlang des Nakasendo und lag genau in der Mitte zwischen Kyoto und Edo. Aufgrund ihres Wohlstands und der großen Anzahl von Gasthäusern und Geschäften, die Reisende versorgten, wurde sie manchmal "Narai der tausend Häuser" genannt. Die Stadt florierte als wichtiger Rastplatz, an dem Feudalherren, Kaufleute und andere Reisende auf ihrer langen Reise Unterkunft, Verpflegung, Vorräte und Unterhaltung finden konnten.

Viele der historische Häuser sind erhalten geblieben oder wieder aufgebaut worden und säumen die ca. 1 km lange alte Hauptstraße durch den Ort.
----------------------------------------

Narai-juku is a historic post town in the Kiso Valley of Nagano Prefecture, Japan. During the Edo period (1603–1868), Narai-juku was an important stop on the Nakasendo road, which connected Kyoto with Edo (present-day Tokyo). It was the wealthiest of the 69 post towns along the Nakasendo and was situated precisely halfway between Kyoto and Edo. Due to its prosperity and the large number of inns and shops that catered to travelers, it was sometimes called "Narai of a Thousand Houses." The town flourished as an important rest stop where feudal lords, merchants, and other travelers could find lodging, food, supplies, and entertainment on their long journeys.

Many of the historic houses have been preserved or reconstructed and line the approximately 1 km long old main street through the town.

An anonymous reader quotes a report from the New York Times: When Mark Zuckerberg, Meta's chief executive, unveiled the company's Superintelligence Lab in June, he named 11 artificial intelligence researchers who were joining his ambitious effort to build a machine more powerful than the human brain. All 11 were immigrants educated in other countries. Seven were born in China, according to a memo viewed by The New York Times. Although many American executives, government officials and pundits have spent months painting China as the enemy of America's rapid push into A.I., much of the groundbreaking research emerging from the United States is driven by Chinese talent.

Two new studies show that researchers born and educated in China have for years played major roles inside leading U.S. artificial intelligence labs. They also continue to drive important A.I. research in industry and academia, despite the Trump administration's crackdown on immigration and growing anti-China sentiment in Silicon Valley. The research, from two organizations, provides a detailed look at how much the American tech industry continues to rely on engineers from China, particularly in A.I. The findings also offer a more nuanced understanding of how researchers in the two countries continue to collaborate, despite increasingly heated language from Washington and Beijing.

Read more of this story at Slashdot.

Vandaag is er tamelijk veel bewolking met af en toe zon en verspreid over de regio vallen enkele buien, soms met korrelhagel. Later op de dag is er ook kans op een vlok natte sneeuw. In het oosten blijft het lange tijd droog, terwijl de meeste buien in het westen vallen. De middagtemperatuur ligt rond de 6 graden. De wind is zwak tot matig en komt uit het zuidwesten.