Poetin trekt zich nergens meer iets van aan. Rusland zet steeds vaker chemische wapens in op het slagveld, melden de MIVD, AIVD en hun Duitse tegenhanger BND. Deskundigen noemen het 'een flagrante schending van het oorlogsrecht', maar niemand legt Poetin en consorten een strobreed in de weg.
Volgens de inlichtingendiensten gaat het onder andere om het giftige chloorpicrine, een stof die ooit werd ingezet tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het gebruik ervan is sinds die tijd verboden.
Schending van oorlogsrecht
“Het oorlogsrecht verbiedt alle vormen van chemische wapens”, zegt André Nollkaemper, hoogleraar Internationaal Recht aan de Universiteit van Amsterdam. “De oorlog zelf is natuurlijk al illegaal, maar als je eenmaal in een oorlog zit, dan moet je je nog steeds houden aan het oorlogsrecht. Rusland pleegt hiermee een extra schending.”
Chemische wapens zijn verboden via twee grote verdragen. Enerzijds door de Geneefse Conventies, opgesteld na de Eerste Wereldoorlog. Anderzijds via het Chemische Wapens Verdrag van 1993, inmiddels ondertekend door 193 landen. Rusland hoort daarbij en zou zich dus aan het verbod moeten houden.
“Rusland heeft dit verdrag ook getekend”, benadrukt Nollkaemper, “en moet zich er daarom ook aan houden. Maar dat doen ze niet.”
Chemische wapens doden burgers
De reden voor het verbod is eenvoudig, legt defensie-expert Patrick Bolder uit: “Een chemische wolk kan gemakkelijk op de wind naar een dorpje drijven en daar de burgerbevolking bedreigen. Strijdgassen maken geen onderscheid tussen militairen en burgers, en daarom heeft de internationale gemeenschap ze uitgebannen.”
Maar het Kremlin spint garen bij het inzetten van gifgas. “Als soldaten geconfronteerd worden met gassen, dan laten ze natuurlijk alles uit hun handen vallen om gauw een gasmasker op te zetten”, vertelt Bolder. “Zo ben je al gauw een minuut met iets anders bezig dan je te verdedigen. Voor een aanvaller kan dat het verschil zijn tussen een succesvolle of een afgeslagen aanval.”
Wie houdt Rusland nog tegen?
Toezichthouder OPCW kan officieel ingrijpen, maar is feitelijk tandeloos. “Het kan een veroordeling uitspreken en een dringend pleidooi houden om het verdrag wél na te leven, maar het kan geen sancties opleggen”, zegt Nollkaemper.
De VN-Veiligheidsraad dan? Vergeet het maar. Rusland heeft vetorecht en blokkeert elke poging tot veroordeling.
Geen gezag
Volgens Bolder is het probleem groter dan Rusland alleen. “De internationale rechtsorde is gesloopt. Door Poetin, door Trump, door Netanyahu en ook door onszelf. Er wordt tegen flagrante schendingen van het oorlogsrecht tegenwoordig nog maar weinig opgetreden.”
Zelfs NAVO-leiders maken zich schuldig aan dubbele standaarden, vindt hij: “Amerika viel onlangs Iran aan, een soeverein land dat de VS niet bedreigde. Ook schending van het oorlogsrecht. En wat doet Mark Rutte, de chef van de NAVO? Die complimenteert en bedankt Trump voor zijn ingrijpen.”
Normvervaging
En zo wordt chemische oorlogsvoering steeds meer ‘normaal’, waarschuwt Bolder. “Dat komt Rusland goed uit. Ze presenteren de bevolking van Oekraïne steevast als minderwaardige mensen. Daartegen mag je dan, vinden ze zelf, onmenselijke wapens inzetten. Niemand doet er iets tegen, dus de Russische soldaten gaan het zelf ook steeds normaler vinden.”
De top 12 van verboden chemische wapens
In het internationale recht zijn onder andere de volgende stoffen verboden voor gebruik in gewapende conflicten:
1. Chloorpicrine
2. Mosterdgas
3. Sarin
4. VX
5. Tabun
6. Fosgeen
7. Blauwe zuurstof (cyanidegas)
8. Lachgas in hoge concentratie
9. BZ-gas (hallucinogeen)
10. Trichloorazijnzuur
11. Ademhalingsblokkers zoals perfluorisobuteen
12. Irriterende gassen als CS-gas (traangas) wanneer gebruikt als oorlogswapen
Niemand doet iets
“Poetin voelt zich niet meer geremd door de regels,” besluit Bolder. “En dat is misschien nog wel het gevaarlijkst van alles.”
Bron: RTL