Ooit afgevraagd waarom je die ene vakantie tot in detail kunt navertellen, maar gisteren vergeten bent waar je je sleutels hebt gelegd? Onderzoekers van de Rockefeller University in New York hebben ontdekt welke moleculaire mechanismen bepalen of een herinnering blijft hangen of verdwijnt.
We weten al langer dat ons brein niet zomaar alles opslaat. Sommige herinneringen blijven decennialang intact, terwijl andere binnen een paar dagen vervagen. Wetenschappers wisten tot nu toe wel hoe herinneringen op korte termijn worden gevormd, maar het mechanisme achter langetermijngeheugen bleef grotendeels een mysterie.
Onderzoekers hebben nu een soort moleculaire estafetteloop ontdekt in de hersenen. Verschillende eiwitten geven als het ware het stokje aan elkaar door om een herinnering steeds steviger te verankeren.
Herhaling is de sleutel
De onderzoekers trainden muizen om verschillende omgevingen te herkennen. Sommige omgevingen zagen de muizen vaak, andere maar af en toe. Na drie weken testten ze welke herinneringen waren blijven hangen.
Het resultaat was duidelijk: de vaak herhaalde ervaringen werden goed onthouden, terwijl de zelden herhaalde vrijwel waren vergeten. Tot zover niet verrassend, want we weten allemaal dat herhaling helpt bij leren. Maar wat er in het brein gebeurde, was wel nieuw.
Drie moleculaire poortwachters
De onderzoekers ontdekten dat er drie belangrijke eiwitten zijn die bepalen of een herinnering mag blijven. Je kunt ze zien als drie poortwachters die elk op een ander moment aan het werk gaan.
De eerste poortwachter heet CAMTA1. Dit eiwit is actief in de eerste dagen na het vormen van een herinnering. Het zorgt ervoor dat de herinnering niet direct verdwijnt en bereidt het brein voor op langetermijnopslag.
Daarna komt TCF4 in actie. Dit eiwit neemt het over na ongeveer een week en zorgt dat de herinnering verder wordt versterkt. De derde poortwachter, ASH1L, werkt op een andere plek in het brein en houdt de herinnering vast over weken. Dit eiwit werkt door kleine chemische markeringen aan te brengen op het DNA, waardoor bepaalde genen aan of uit blijven staan.
Wat betekent dit voor mensen?
Hoewel het onderzoek bij muizen is gedaan, zijn de betrokken eiwitten ook bij mensen aanwezig. Sterker nog: mutaties in de genen voor CAMTA1, TCF4 en ASH1L zijn bij mensen al eerder in verband gebracht met intellectuele beperkingen en geheugenproblemen.
De ontdekking biedt mogelijk aanknopingspunten voor behandelingen van geheugenstoornissen. Als we begrijpen welke moleculaire stappen nodig zijn om herinneringen te bewaren, kunnen we misschien ooit ingrijpen wanneer dat proces misgaat.
Bron: Nature
DEN HAAG (ANP) - Zo'n 200 demonstranten hebben zich zaterdagmiddag verzameld op de Koekamp in Den Haag. De betogers, die protesteren tegen het huidige immigratiebeleid, lopen vanaf de locatie een mars door het centrum van Den Haag. De organisatie Nationaal Protest noemt dit de Mars voor Veilig Nederland.
De demonstranten dragen Nederlandse vlaggen en Prinsenvlaggen. Die laatste oranje-wit-blauwe vlag werd gebruikt door de NSB. Ook zijn sommigen verkleed als Zwarte Piet.
Er is veel politie op de been. Het centrum van Den Haag geldt als veiligheidsrisicogebied, wat betekent dat de politie preventief mag fouilleren. Een ANP-verslaggever ziet dat de politie voorafgaand aan de demonstratie enkele mensen heeft aangehouden.
WASHINGTON (ANP) - De Amerikaanse president Donald Trump zegt dat het luchtruim boven Venezuela als gesloten moet worden beschouwd. Hij verklaarde dat op zijn platform Truth Social.
COLUMN - Tot een jaar of vijf geleden kon je in Nederland voor de rechter gedaagd worden als je een buitenlands staatshoofd beledigde. Tenminste, als die op dat moment in Nederland op bezoek was. In 2020 is het desbetreffende artikel 118 lid 1 uit het Wetboek van Strafrecht gehaald. Dat artikel was in de plaats gekomen van een verderstrekkend verbod op de belediging van een ‘bevriend staatshoofd’ dat in 1978 is afgeschaft.
Die afschaffing is terug te voeren op strafzaken over beledigingen van de Amerikaanse President Johnson. De kritiek dat Johnson een ‘moordenaar’ zou zijn wegens het door Amerika gevoerde Vietnambeleid, was verboden volgens artikel 117 van het Wetboek van Strafrecht. De vervolgingen voor beledigingen van de Amerikaanse president leidden tot maatschappelijke onvrede. Omdat ‘moordenaar’ niet mocht, scandeerde men tijdens Vietnam-demonstraties ‘Johnson molenaar’. In het parlement gaf minister Polak aan dat ‘artikel 117 niet is toegesneden op de moderne staatsrechtelijke situaties.’
Het verbod op het beledigen van een bevriend staatshoofd is eerder in de vorige eeuw een paar maal toegepast. De roman- en toneelschrijver Maurits Dekker is in 1938 veroordeeld tot een geldboete van 100 gulden omdat hij in het pamflet Hitler. Een poging tot verklaring de Duitse dictator een clown, leugenaar, harlekijn, koekebakker had genoemd. Tweede Kamerlid Lou de Visser. De Visser stond terecht omdat hij Rijkspresident Paul von Hindenburg de ‘grote slachter van 1914-1918’ die ‘honderdduizenden de dood in heeft helpen drijven’ zou hebben genoemd. In beide gevallen moest een veroordeling voorkomen dat de vriendschappelijke betrekkingen met andere, en dan met name sterkere, buitenlandse machten geschaad zouden worden.
Een dergelijk motief lijkt ook een rol te spelen in een hedendaags geval van censuur bij de BBC in Engeland. De omroep heeft een lezing van Rutger Bregman op BBC4 van het net gehaald vanwege een passage waarin Bregman Trump “de meest openlijk corrupte president in de Amerikaanse geschiedenis” noemt. De BBC is al verwikkeld in een conflict met Trump, die met een rechtszaak dreigt over de montage van twee uitspraken in actualiteitenprogramma Panorama, rondom de aanval op het Capitool. Daarin werden Trumps uitspraken – gedaan met vijftig minuten ertussen – aan elkaar geplakt, waardoor het leek alsof hij in één adem aanwezigen tot geweld opriep. Vanwege deze laatste kwestie zijn al twee leidinggevenden opgestapt. Kennelijk is de BBC nu op zoek gegaan naar meer uitingen die Trump aanstoot zouden kunnen geven.
De Britse premier Keir Starmer heeft verklaard dat hij een sterke en onafhankelijke BBC steunt, maar dat de publieke omroep wel “orde op zaken moet stellen”. Trump heeft gedreigd met een miljardenboete. Als hij de rechtszaak doorzet zal de BBC dat uit het kijk- en luistergeld van de Britten moeten halen. Geen aantrekkelijk vooruitzicht voor de omroep die vaker onder vuur ligt. Maar ook Starmer heeft er belang bij dat dit conflict zo snel mogelijk wordt opgelost. Hij heeft het al moeilijk genoeg met zijn regering. Dus liever geen beledigingen meer van dit ‘bevriende staatshoofd’.
Columnisten aller landen: u bent gewaarschuwd.
[overgenomen van Free Flow of Information]
